- Katecheta prowadzący Katechezę Dobrego Pasterza powinien przede wszystkim mieć na uwadze dziecko, a w szczególności jego życie duchowe.
-
- Katecheta obserwuje i analizuje podstawowe potrzeby dziecka, zwracając uwagę na to, w jaki sposób manifestują się one w danym wieku rozwojowym.
- Katecheta wspólnie z dziećmi przeżywa doświadczenie religijne, zgodnie ze słowami Ewangelii: „Jeśli się nie nawrócicie i nie staniecie się tak jak dzieci, nie wejdziecie do Królestwa Niebieskiego” (Mt.18,3)
- Katecheta troszczy się o zapewnienie dzieciom warunków koniecznych do doświadczania i doskonalenia ich życia duchowego.
- Mając na uwadze ten cel, katecheta przyjmuje wizję człowieka Marii Montessori, a co za tym idzie ukazaną przez nią postawę dorosłego wobec dziecka i przygotowuje „atrium”, czyli otoczenie, które powinno wspierać rozwój życia duchowego.
- W atrium tworzy się wspólnota, w której dzieci i dorośli razem doświadczają przeżyć duchowych, co ułatwia im funkcjonowanie w szerszych wspólnotach, takich jak rodzina, Kościół i inne grupy społeczne.
- Atrium jest miejscem modlitwy, w którym praca i nauka naturalnie przeradzają się w medytację, modlitwę i kontemplację,
- W atrium jedynym Nauczycielem jest Chrystus; zarówno dzieci, jak i dorośli przede wszystkim wsłuchują się w Jego Słowo, starając się zgłębić tajemnicę sprawowania liturgii.
- W atrium przekazywanie chrześcijańskiego przesłania ma charakter celebracji.
- Katecheta nie jest nauczycielem. Nie może zapominać, że jedynym nauczycielem jest Chrystus
- Katecheta zrzeka się wszelkich form kontroli (takich jak sprawdziany, testy, egzaminy, itp.) w duchu pokory wobec doświadczenia, którego owoce nie są zależne od niego/od niej.
- W atrium prezentowane są sprawdzone tematy, które dzieci przyjmowały z zaangażowaniem i radością. Tematy te zostały zaczerpnięte z Biblii oraz liturgii (modlitw i sakramentów), które są podstawowym źródłem tworzenia i podtrzymywania chrześcijańskiego życia na każdym etapie rozwoju, a przede wszystkim dają możliwość objaśniania i zaspokajania najistotniejszych potrzeb duchowych dziecka.
- Słowo Boże ma być głoszone w najbardziej obiektywny sposób, jak to możliwe. Słowa dorosłego nie mogą bowiem zakłócać komunikacji pomiędzy Bogiem, który mówi, a Jego stworzeniem, które słucha. Dorosły ma jedynie w dyskretny sposób wspomagać słuchanie słowa Bożego, zgodnie ze stwierdzeniem samego Jezusa: „Moja nauka nie pochodzi ode mnie, lecz od Tego, który mnie posłał” (J 7, 16)
- Katecheta wprowadza do katechezy tylko te tematy, które wynikają z istotnych i konkretnych potrzeb dzieci oraz ujawniają się podczas naszej pracy z nimi.
- Cotygodniowe spotkania w atrium powinny trwać przynajmniej dwie godziny. Niewielka część tego czasu często przeznaczona jest na prezentację, natomiast pozostałą część wypełnia praca własna dzieci.
- Zajęcia w atrium odbywają się zgodnie z rytmem roku liturgicznego, co pozwala zachować jedność z Kościołem powszechnym. W szczególnie intensywny sposób przeżywane są więc święta Bożego Narodzenia, Objawienia Pańskiego ( Epifanii), Wielkanocy oraz Zesłania Ducha Świętego.
- Na każdym z trzech poziomów wiekowych, centralnym punktem życia w atrium jest Eucharystia, sprawowana zgodnie z wyznaniem chrześcijańskim kościoła, w którym atrium się znajduje.
- Po dorocznej zapowiedzi celebracji Pierwszej Komunii Świętej, dzieci same wyrażają pragnienie i gotowość przystąpienia do sakramentu, które jednak rozeznawane są przy wsparciu rodziny, katechety i kapłana.
- Pierwszą Komunię poprzedza okres intensywnych przygotowań, podczas którego co tydzień odbywają się dodatkowe spotkania.
- Rekolekcje dla dzieci pierwszokomunijnych trwają przynajmniej cztery dni (od rana do wieczora), przy czym należy uwzględnić następujące kwestie:
- Codzienną Eucharystię
- Zapewnienie dzieciom wystarczającej ilości czasu na pracę z poznanym materiałem, bez wprowadzania nowych prezentacji.
- Przedłużenie rekolekcji do wieczora dnia Pierwszej Komunii Świętej, aby uwaga dzieci nie została zbyt szybko oderwana od tego, czego doświadczyły.
- Celebracja pierwszej spowiedzi połączona jest z uroczystym przypomnieniem znaków chrzcielnych – światła i białej szaty. Jeśli w grupie są dzieci nie ochrzczone, w tym dniu zostanie im udzielony chrzest.
- W okresie poprzedzającym Pierwszą Komunię Świętą większa uwagę poświęcamy spotkaniom z rodzinami.
- W kolejnych latach po Pierwszej Komunii św. katecheza jest kontynuowana. Podczas spotkań w atrium powracamy do wprowadzonych wcześniej tematów i pogłębiamy je. Prezentujemy również nowe treści, które odpowiadają nowym potrzebom dzieci, charakterystycznym dla kolejnego okresu rozwojowego.
- Materiały w atrium są umieszczone tak, aby dzieci miały do nich dostęp. Praca własna z materiałami ułatwia dziecku przyswojenie zaprezentowanego tematu i refleksję nad nim.
- Materiały powinny być atrakcyjne dla dziecka, a jednocześnie muszą być wykonane „z umiarem” i ściśle łączyć się z prezentowanym tematem. Wykonując materiały, katecheta powstrzymuje się od dodawania zbytecznych ozdób, aby nie odciągały one uwagi dziecka od najważniejszych treści prezentowanego tematu. Innymi słowy, materiał powinien charakteryzować się ubóstwem formy i prostotą w ujmowaniu tego, co najistotniejsze, aby „przeświecało” przez nią bogactwo treści.
- Te same wskazówki (jak w puknie 18) odnoszą się do samego środowiska atrium. Katechezę Dobrego Pasterza można prowadzić w każdych warunkach społecznych i kulturowych.
- Materiały, które katecheta przygotowuje do atrium, powinny być wzorowane na materiałach pierwotnie opracowanych dla Katechezy Dobrego Pasterza. Ich wygląd jest wynikiem długotrwałej, wspólnej pracy katechetów, polegającej na obserwacji i eksperymentowaniu z różnymi materiałami i uwzględniającej potrzeby dzieci w poszczególnych fazach rozwoju.
- Materiały umożliwiają katechecie zajęcie właściwego mu „miejsca” „nieużytecznego sługi” ( Łk. 17,10). Określenie to oznacza, że katecheta ma pewne zadanie do wykonania i rolę do spełnienia, lecz wyniki jego działań w dużej mierze wykraczają poza to, co robi, ponieważ jedynym Nauczycielem jest Chrystus.
- Katecheci współpracują ze sobą w duchu jedności i harmonii, zgodnie z Bożym planem wspólnoty w historii zbawienia oraz motywem zjednoczenia, jednoznaczne wyrażonym w przypowieściach o Dobrym Pasterzu (J 10, 1 nn.) i o krzewie winnym (J 15, 1 i nn.). Hojnie dzielą się swoimi talentami i doświadczeniem dla dobra wszystkich.
- Postawa dorosłego powinna charakteryzować się pokorą wobec umiejętności dziecka, która umożliwia nawiązanie z nim właściwej relacji. Rozumiemy przez to poszanowanie osobowości dziecka oraz czekanie na moment, w którym ono samo pokaże, kim jest.
- Do zadań katechety należy:
- Pogłębianie znajomości chrześcijańskiego przesłania poprzez poznawanie Biblii i liturgii oraz żywej tradycji Kościoła, w tym teologicznych, społecznych i ekumenicznych ruchów, które ożywiają współczesny Kościół.
- Przygotowanie otoczenia (atrium) i utrzymywanie w nim porządku tak, aby sprzyjało skupieniu, kontemplacji i wyciszeniu zarówno dzieci, jak i dorosłych.
- W miarę możliwości samodzielne wykonywanie materiałów oraz współpraca z innymi osobami w tych obszarach, które wykraczają poza jego umiejętności.
- Od katechety wymaga się własnoręcznego wykonywania materiałów, aby:
- lepiej przyswoił sobie prezentowane treści;
- zwalczał pośpiech, konsumpcjonizm, a nawet chęć nadmiernej „wydajności”;
- dostosował się do rytmu pracy dziecka, a co za tym idzie – jak wierzymy – do sposobu działania Ducha Świętego;
- dążył do zjednoczenia ciała, umysłu i ducha
- Podstawowym zadaniem, do którego zobowiązuje się katecheta, jest praca z dziećmi w atrium. Zobowiązanie to wymaga jednak również otwarcia się na potrzeby katechetów w ogóle, a także gotowości do pełnienia innych form posługi, jeśli zajdzie taka potrzeba.
- Zadaniem Katechezy Dobrego Pasterza jest również umożliwienie osobom dorosłym dostrzeżenie ukrytego bogactwa dziecka, a przede wszystkim jego potencjału duchowego. Dzięki temu dorosły nabiera ochoty uczenia się od dzieci i służenia im. W tym zakresie należy kierować się następującymi, ogólnymi zasadami:
- Katecheza Dobrego Pasterza nie dąży do sukcesu
- jej celem nie jest podkreślenie swojego znaczenia, ani wywarcie wrażenia na ludziach (zob. Iz 10,33-11,10)
- Jest wierna przesłaniu zawartemu w przypowieści o ziarnie gorczycy (zob. Mt 13, 31)
- Solidaryzuje się z najmniejszymi w Kościele
- Katecheza Dobrego Pasterza w szczególny sposób docenia duchowe wartości dzieciństwa i pragnie wspomagać kształtowanie się świadomości, która jest ukierunkowana na tworzenie historii zbawienia w oparciu o sprawiedliwość i solidarność.
- Katecheza Dobrego Pasterza jest przeznaczona dla wszystkich chrześcijan, niezależnie od ich wyznania i sposobu zaangażowania w życie Kościoła.
- Katecheza Dobrego Pasterza jest posługą pełnioną w diecezji, a co za tym idzie prowadzona jest we wspólnocie z biskupem.
- Każde atrium korzysta z pomocy księdza, który zwraca uwagę na potrzeby dzieci, a w szczególności na ich możliwości duchowe; sprawuje dla nich Eucharystię i sakrament pojednania, postępując zgodnie z duchem Katechezy Dobrego Pasterza.
- Katecheza Dobrego Pasterza ma charakter eksperymentalny i jest nastawiona na nieustanne zgłębianie tajemnicy Boga i Jego przymierza z całością stworzenia.
(Tłumaczenie włoskiego z angielskiego: Zbigniew Kasprzyk, Korekta: Tatiana Jaroszyńska, 2017)
Kliknij tutaj aby przeczytać statut Consiglio w języku angielskim.